Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait Bölgesel Hanehalkı Tüketim Harcaması sonuçlarını açıkladı. Verilere göre, Türkiye genelindeki toplam tüketim harcamalarının yaklaşık dörtte biri (yüzde 24,9), İstanbul’un da yer aldığı TR1 (İstanbul) İBBS 1. Düzey Bölgesinde gerçekleşti.
Açıklanan sonuçlar, 2022, 2023 ve 2024 yıllarına ait Hanehalkı Bütçe Araştırması verilerinin birleştirilmesiyle oluşturulan bütünleşik veri setine dayanıyor.
İSTANBUL HARCAMALARDA LİDER
TR1 (İstanbul) bölgesi, yalnızca toplam harcamalarda değil, harcama kalemleri bazında da açık ara öne çıktı. Eğitim hizmetleri harcamalarının yüzde 37,8’i, lokanta ve konaklama harcamalarının yüzde 31,5’i, konut ve kira harcamalarının yüzde 27,8’i ile kişisel bakım ve çeşitli hizmet harcamalarının yüzde 27,1’i İstanbul’da yapıldı.
EGE VE AKDENİZ İLK ÜÇTE YER ALDI
Toplam tüketim harcamalarında İstanbul’u, yüzde 15,0 payla TR3 (Ege) bölgesi ve yüzde 12,1 payla TR6 (Akdeniz) bölgesi izledi.
EN DÜŞÜK PAY KUZEYDOĞU ANADOLU’NUN
Hanehalkı tüketim harcamalarından en düşük payı yüzde 1,5 ile TRA (Kuzeydoğu Anadolu) bölgesi aldı. Bu bölgeyi yüzde 2,3 ile TRB (Ortadoğu Anadolu) ve yüzde 3,1 ile TR9 (Doğu Karadeniz) bölgeleri takip etti.
BÖLGELERE GÖRE HARCAMA ALIŞKANLIKLARI FARKLILIK GÖSTERİYOR
İstanbul tüm harcama türlerinde ilk sırada yer alırken özellikle eğitim, konut, konaklama ve kişisel bakım harcamalarında belirgin liderlik söz konusu.
Ege Bölgesi (TR3); alkollü içecekler ve tütün (yüzde 18,2), mobilya ve ev eşyaları (yüzde 16,1), sağlık (yüzde 15,9), lokanta ve konaklama (yüzde 15,6) harcamalarında öne çıkıyor.
Ortadoğu Anadolu (TRB) gıdaya en yüksek payı (yüzde 30,2) ayıran bölge olurken, giyim ve bilgi iletişim harcamalarında da dikkat çekici oranlara sahip.
Kuzeydoğu Anadolu (TRA) gıda harcamalarında pay yüzde 2,1, tütün ve alkollü içeceklerde yüzde 1,9, giyimde yüzde 1,8 ile en düşük oranlara sahip bölgelerden biri.
HANEHALKI BÜTÇESİNDE EN BÜYÜK KALEM: KONUT VE KİRA
Tüm bölgelerde en büyük harcama kalemleri konut-kira, ulaştırma ve gıda olurken oranlar değişiklik gösterdi.
Buna göre Konut ve kira harcamalarına en yüksek payı yüzde 27,3 ile İstanbul, en düşük payı yüzde 20,1 ile Kuzeydoğu Anadolu ayırdı.
Ulaştırma harcamalarına en yüksek payı yüzde 24,3 ile TR2 (Batı Marmara), en düşük payı yüzde 14,6 ile TRC (Güneydoğu Anadolu) ayırdı.
İKİNCİ DÜZEY BÖLGELERDE DE ZİRVE İSTANBUL'UN
İBBS 2. Düzey bölgeleri açısından da İstanbul (TR10), tüketim harcamalarının yüzde 24,9’unu oluşturarak yine ilk sırada yer aldı.
İstanbul’u TR51 (Ankara) yüzde 8,3, TR31 (İzmir) yüzde 6,4, TR42 (Kocaeli ve çevresi) yüzde 5,9 takip etti.
En düşük payı ise; TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) yüzde 0,6, TRA2 (Ağrı, Kars, Iğdır, Ardahan) yüzde 0,7 aldı.
Bu arada hanehalkı tüketim harcamaları içinde gıdaya en yüksek pay yüzde 33,3 ile TR82 (Kastamonu, Çankırı, Sinop) bölgesinde, en düşük pay ise yüzde 15,9 ile TR10 (İstanbul) bölgesinde gerçekleşti.
